Sau khi hoàn thành 12 năm học, nỗi băn khoăn lớn nhất của nhiều học sinh chính là làm sao để định hướng nghề nghiệp đúng đắn. Ở bài viết này, Cao đẳng Bách Khoa gợi ý cho bạn 5 bước hướng nghiệp phù hợp với bản thân!
Mục lục
Tại sao phải định hướng nghề nghiệp?
Hướng nghiệp là bước nền tảng trong việc xây dựng tương lai. Việc hướng nghiệp đúng đắn giúp bạn:
Có lộ trình rõ ràng
Khi định hướng nghề nghiệp phù hợp, bạn sẽ có trong tay một lộ trình cụ thể, bạn sẽ biết mình cần gì, đi theo con đường nào. Điều này giúp bạn tránh được sự mông lung, không rơi vào tình trạng “học một đằng, làm một nẻo”. Ngược lại, nếu thiếu lộ trình, bạn có thể dễ dàng bị lạc hướng, đối mặt với nguy cơ làm trái ngành, thậm chí là thất nghiệp.
Thêm động lực theo đuổi
Việc hướng nghiệp sẽ giúp bạn tìm được ngành học mình mong muốn, giúp bạn có động lực để vượt qua những khó khăn, thử thách trong quá trình học tập và rèn luyện. Bởi “không có con đường nào trải đầy hoa hồng”, nếu bạn không có đủ động lực và sự kiên trì, bạn sẽ không thể trụ vững mà dễ dàng chán nản và bỏ cuộc.
Dễ thăng tiến và thành công
Sự đúng đắn trong định hướng nghề nghiệp còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển lâu dài. Được làm công việc mình đam mê, bạn sẽ có thêm nhiệt huyết, cống hiến trọn vẹn và từ đó gặt hái những thành quả xứng đáng như cơ hội thăng tiến, sự nghiệp ổn định và thành công bền vững.
5 bước định hướng nghề nghiệp cho tương lai
Để định hướng tương lai cho bản thân, bạn có thể tham khảo 5 bước sau:
Khám phá bản thân
Trước khi nghĩ đến việc lựa chọn ngành nghề, điều quan trọng nhất là bạn phải hiểu rõ chính mình. Hãy dành thời gian để nhìn nhận điểm mạnh, điểm yếu ở nhiều khía cạnh: kỹ năng, kiến thức, thái độ, sở thích… Từ đó, bạn sẽ có cơ sở để gắn kết bản thân với các ngành nghề phù hợp, đồng thời vạch ra lộ trình phát huy thế mạnh và khắc phục hạn chế trong tương lai.
Một số phương pháp hữu ích bạn có thể tham khảo là các bài trắc nghiệm tính cách, trắc nghiệm nghề nghiệp, sinh trắc vân tay,…
Tìm hiểu bức tranh toàn cảnh về ngành nghề
Khi đã hiểu rõ bản thân, bước tiếp theo trong quá trình định hướng nghề nghiệp là nghiên cứu các ngành nghề cụ thể. Bạn nên tìm hiểu xem ngành nào phù hợp với thế mạnh và sở thích của mình, đồng thời cân nhắc yếu tố xu hướng phát triển, nhu cầu nhân lực và cơ hội việc làm trong tương lai. Đây là cơ sở quan trọng để bạn đưa ra lựa chọn mang tính thực tế và lâu dài.
Đối chiếu và xác định ngành phù hợp
Với những thông tin bạn đã tổng hợp được ở trên, hãy bắt đầu so sánh, đối chiếu giữa đặc điểm của từng ngành nghề với khả năng và tính cách của bản thân. Ghi chú lại những điểm tương đồng, đối chiếu mức độ phù hợp để chọn ra ngành có sự gắn kết nhiều nhất.
Ở bước này, bạn cũng nên đào sâu hơn về ngành học đã chọn: yêu cầu kỹ năng, tố chất cần có, những điểm bản thân còn thiếu,… Từ đó, bạn sẽ biết rõ mình cần rèn luyện thêm điều gì để đáp ứng yêu cầu trong tương lai.
Lập kế hoạch rèn luyện bản thân
Sau khi xác định được ngành học phù hợp, đừng quên lập một kế hoạch rèn luyện bài bản cho bản thân. Kế hoạch này nên bao gồm các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, những kỹ năng cần bổ sung, cũng như các bước hành động cụ thể để từng ngày tiến gần hơn đến ngành nghề đã chọn. Đây cũng là một bước quan trọng giúp bạn đi đúng hướng và duy trì động lực.
Trải nghiệm nghề nghiệp qua thực hành
Lý thuyết cũng chỉ mang tính tham khảo, hãy chủ động tìm cơ hội để tiếp xúc với công việc bạn định theo đuổi như: tham gia dự án, hoạt động tình nguyện, câu lạc bộ chuyên môn, hoặc trò chuyện với những người đang làm nghề. Những trải nghiệm này sẽ cho bạn cái nhìn chân thật, giúp kiểm chứng xem lựa chọn của mình có thực sự phù hợp để gắn bó lâu dài hay không.
Những điều cần tránh khi định hướng nghề nghiệp
Trong quá trình định hướng ngành học, có nhiều sai lầm mà các bạn học sinh cần tránh:
Không chọn nghề theo sự áp đặt của gia đình
Không ít bậc phụ huynh vì mong muốn con nối nghiệp cha mẹ, hoặc kỳ vọng con đi theo một ngành nghề “ổn định, an toàn” mà áp đặt lựa chọn thay con. Điều này vô tình khiến học sinh mất đi quyền làm chủ tương lai, phải học tập trong áp lực khi không được theo đuổi ngành nghề mình thực sự yêu thích.
Giải pháp tốt nhất là học sinh hãy mạnh dạn bày tỏ nguyện vọng của bản thân, thẳng thắn trò chuyện và thuyết phục cha mẹ để nhận được sự đồng thuận, từ đó có thể toàn tâm toàn ý bước đi trên con đường mình đã chọn.
Không chọn nghề theo trào lưu
Khi không được định hướng nghề nghiệp rõ ràng, nhiều bạn học sinh rơi vào trạng thái mông lung, dẫn đến chọn ngành nghề theo trào lưu, theo xu hướng “hot” hoặc đơn giản là đi theo bạn bè. Sự lựa chọn thiếu cơ sở này rất dễ khiến bạn hụt hẫng khi bước vào những môn học chuyên sâu, cảm thấy chán nản, thậm chí bỏ dở hoặc phải làm trái ngành về sau.
Bạn có thể tìm hiểu kỹ xu hướng tương lai và cơ hội phát triển của các ngành trong vài năm tới để có định hướng rõ ràng và đúng đắn nhất thay vì bị thu hút bởi trào lưu.
Xem thêm: Có nên chạy theo các ngành nghề hot hiện nay?
Không chọn nghề theo định kiến xã hội
Xã hội vốn tồn tại nhiều định kiến phiến diện về ngành nghề: nghề dành cho nam hay nữ, nghề lương cao – lương thấp, nghề danh giá – tầm thường, hoặc chỉ chăm chăm nhìn vào mặt tiêu cực của một công việc. Những quan niệm này không chỉ tạo ra sự phân biệt đối xử mà còn giới hạn tiềm năng phát triển của con người.
Thực tế, định kiến xã hội khó có thể tránh khỏi trong bất kỳ thời đại nào, nhưng điều quan trọng là bạn đừng để chúng chi phối ước mơ của mình. Hãy dũng cảm vượt qua rào cản, bỏ ngoài tai những ánh nhìn không hay, tập trung theo đuổi ngành nghề bạn thực sự yêu thích. Đó mới là lựa chọn xứng đáng nhất cho chính tương lai của bạn.
Trên đây, Trường Cao đẳng Bách Khoa đã giới thiệu toàn bộ các bước và những lưu ý quan trọng để các bạn học sinh có thể định hướng nghề nghiệp một cách đúng đắn nhất. Chúc các bạn sẽ tìm kiếm được ngành học phù hợp với bản thân!
Xem thêm: Xu hướng chọn nghề của giới trẻ hiện nay
TIKTOK 